១២ - 12
១២ - 12

១២ - 12

Created time
Jul 29, 2024 12:24 PM
Last edited by
Jaipal K. Tuttle, PhD
Last edited time
Aug 5, 2024 5:15 AM

និយាយពីព្រះរាម

ព្រះរាមដើររកនាងសីតា ស្រាប់តែជួបជតាយុ ហើយក៏សួរថា “ ចុះបងឯងហេតុយ៉ាងម៉េចក៏ទ្រង់ដូចជាមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ថ្នាក់នេះ ” ជតាយុតបថា “មូលហេតុដែលខ្ញុំមានគ្រោះថ្នាក់ ដោយសារខ្ញុំជួយបងដែរ កុំអីខ្ញុំគ្មានគ្រោះថ្នាក់ទេ”។ ព្រះរាមឆ្ងល់សួរៈ “ជួយខ្ញុំយ៉ាងម៉េច? រឿងអីដែលថាបានជួយខ្ញុំនោះ” ជតាយុឆ្លើយថា “ខ្ញុំបានឃើញ ក្រុងរាពណ៍ចាប់យក ប្រពន្ធលោកទៅ ខ្ញុំជួយយកអាសាការពារដើម្បីរារាំងផ្លូវវាក៏ប៉ុន្តែ រាពណ៍វាចោលព្រះទម្រង់មកបាក់ស្លាប ខ្ញុំចាំតែអ្នកទេ” (ជតាយុនេះធ្លាប់រាប់អានមិត្តភក្តិនិងព្រះរាមដែរ ជាសត្វពូកែណាស់)។ ដល់អញ្ចឹងព្រះរាមលោកជឿ គឺត្រង់អញ្ជោះទេ លោកថា “បើអញ្ចឹងចិញ្ចៀនព្រះទម្រង់នៅឯណា?” (សួរចិញ្ចៀនហ្នឹងបានដឹង“។ អូ! ពិត ប្រាកដមែន” ព្រះរាមលោកក៏អង្វរជតាយុថា : “អ្នកឯងកុំស្លាប់អីចាំខ្ញុំតស្លាបឱ្យ ជតាយុឆ្លើយថា “អត់ទេ ទោះបីសក់មួយ ច្រៀកជាដប់ ក៏ខ្ញុំអត់សុខចិត្តរស់ដែរ សុខចិត្ដតែពីអត់ដង្ហើមស្លាប់ ព្រោះខ្មាសរាពណ៍ណាស់”។ ត្រង់ហ្នឹងហើយ កើតបានជារឿង រាមកេរ្តិ៍បណ្ដោយ ព្រោះលោកដើរតាមរកនាងសីតា បានទៅដល់សមុទ្រ ង៉េមង៉ាម ហើយសម្លឹងទៅឃើញក្រុងលង្កានៅឆ្ងាយល្វឹងល្វើយ គិតទេថាសម្បើមពេក ព្រះរាមក៏ពិចារណាថា “អញឆ្លងសមុទ្រទៅយ៉ាងម៉េចបាន! បើក្រុងលង្កាសម្លឹងទៅសំនួនប៉ុនផ្លិត សម្លឹងពីត្រើយនេះទៅ វាធំហើយឆ្ងាយពេកសមុទ្រហ្នឹង។ អញ្ចឹងលោកគិតនឹកឃើញទ័ពសេនារបស់លោក ក៏ហៅទាំងអស់ ប្រមែប្រមូលមកជួបជុំគ្នាបានធ្វើការចងថ្នល់។

Speaking of Rama

Rama continued his search for Sita and encountered Jatayu. Rama asked, "Brother, what happened to you that caused such injuries?" Jatayu replied, "The reason for my injuries is because I tried to help you. But don't worry, I'm not in much pain." Rama, puzzled, asked, "How did you help me? What happened?"

Jatayu explained, "I saw Ravana kidnapping your wife. I tried to stop him, but he broke my wing and threw me down. I have been waiting for you ever since." (Jatayu was a noble and brave bird, and a friend to Rama.) Hearing this, Rama believed Jatayu. He asked, "If that's the case, where is the ring?" (He asked to confirm the truth.)

Jatayu replied, "Oh! It's true. I have the ring here." Rama then pleaded with Jatayu, "Please don't die. Wait until I heal your wing." Jatayu responded, "No, even if you try to heal me, I don't want to live. I am too ashamed because of Ravana."

This is how the story of Ramayana continues. Rama then traveled to the ocean, looking across to see the distant city of Lanka. He thought, "How can I cross this vast ocean? Lanka seems so far away." He then thought of his army and called them all together to discuss crossing the ocean.

Contemporary Khmer Translation (High-School Level)

និយាយពីព្រះរាម

ព្រះរាមបន្តរកនាងសីតា ហើយបានជួបជតាយុ។ ព្រះរាមសួរថា "បងធំ ហេតុអ្វីបានជាអ្នកមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ថ្នាក់នេះ?" ជតាយុបានឆ្លើយថា "មូលហេតុដែលខ្ញុំមានគ្រោះថ្នាក់គឺដោយសារខ្ញុំបានជួយលោក។ កុំបារម្ភ ខ្ញុំមិនមានជំងឺធ្ងន់ទេ។"

ព្រះរាមនឹកសួរថា "អ្នកបានជួយខ្ញុំដោយរបៀបណា? មានរឿងអ្វីកើតឡើង?" ជតាយុបានឆ្លើយថា "ខ្ញុំបានឃើញរាពណ៍ចាប់យកប្រពន្ធរបស់លោក ខ្ញុំបានបោះពាក្យការពារដើម្បីរារាំងផ្លូវរាពណ៍។ ប៉ុន្តែរាពណ៍បានបាក់ស្លាបរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំបាននៅទីនេះដើម្បីរង់ចាំអ្នក។" (ជតាយុជាសត្វដែលមានសីលធម៌ និងខ្លាំងក្លា ដោយជាមិត្តស្មោះនឹងព្រះរាម។)

ព្រះរាមបានសួរថា "បើអញ្ចឹងចិញ្ចៀនព្រះទម្រង់នៅឯណា?" (សួរចិញ្ចៀននេះដើម្បីដឹងថា “អូ! ពិតប្រាកដមែន”)

ព្រះរាមបានអង្វរជតាយុថា "សូមកុំស្លាប់ចុះ។ ចាំខ្ញុំធ្វើការបណ្តុះស្លាបរបស់អ្នក។" ជតាយុបានឆ្លើយថា "ទេ! ទោះបីខ្ញុំបានការព្យាបាល សូមខ្ញុំស្លាប់ព្រោះខ្មាសរាពណ៍ណាស់។"

ត្រង់នេះហើយជារឿងរាមកេរ្តិ៍ដែលបន្ដដំណើរទៅ។ ព្រះរាមបានធ្វើដំណើរទៅដល់សមុទ្រ ហើយបានឃើញក្រុងលង្កា។ គាត់គិតថា "បើមើលពីទីនេះទៅ ក្រុងលង្កាសំណួនប៉ុនផ្លិតដូចជាធំបំផុតពេក។ តើខ្ញុំឆ្លងសមុទ្រនេះដោយរបៀបណា?" គាត់បានគិតពីទ័ពសេនារបស់ខ្លួន ហើយបានហៅទាំងអស់មកជុំគ្នា ដើម្បីពិភាក្សារឿងចងថ្នល់ឆ្លងសមុទ្រ។

Detailed Word-by-Word Translation

  1. និយាយពី - talking about
  2. ព្រះរាម - Rama
  3. ដើរ - walk
  4. រក - search for
  5. នាងសីតា - Sita
  6. ស្រាប់តែ - suddenly
  7. ជួប - meet
  8. ជតាយុ - Jatayu
  9. ហើយ - and
  10. ក៏ - then
  11. សួរ - ask
  12. ថា - that
  13. ចុះ - so
  14. បងឯង - you, polite term for elder brother
  15. ហេតុយ៉ាងម៉េច - why, how
  16. ទ្រង់ - you, formal term
  17. ដូចជា - seem
  18. មាន - have
  19. គ្រោះថ្នាក់ - danger
  20. ដល់ - to
  21. ថ្នាក់ - level
  22. នេះ - this
  23. តប - reply
  24. មូលហេតុ - reason (Sanskrit: S), ហេតុផល
  25. ដែល - that
  26. ខ្ញុំ - I
  27. មាន - have
  28. ដោយសារ - because (Sanskrit: S), ពីព្រោះ
  29. ជួយ - help
  30. ដែរ - also
  31. កុំអី - don't worry, មិនអី
  32. គ្មាន - do not have
  33. ទេ - at all
  34. ឆ្ងល់ - puzzled
  35. រឿង - matter, story (Sanskrit: S), អត្ថន័យ
  36. អី - what
  37. បានជួយ - helped
  38. ឃើញ - see
  39. ក្រុង - city (Sanskrit: S), ទីក្រុង
  40. ចាប់យក - capture
  41. ប្រពន្ធ - wife
  42. ជួយយក - take away
  43. អាសា - help (Sanskrit: S)
  44. ការពារ - protect (Sanskrit: S)
  45. ដើម្បី - in order to
  46. រារាំង - block
  47. ផ្លូវ - way, ផ្លូវទៅ
  48. ចោល - leave
  49. ព្រះទម្រង់ - deity (Sanskrit: S)
  50. បាក់ស្លាប - break wing
  51. ចាំ - wait for
  52. ធ្លាប់ - used to
  53. រាប់អាន - friendly (Sanskrit: S), មិត្តភាព
  54. មិត្តភក្តិ - friend (Sanskrit: S)
  55. ជាសត្វពូកែណាស់ - very brave bird
  56. ជឿ - believe
  57. ត្រង់ - true
  58. អញ្ជោះ - ask, សួរ
  59. ចិញ្ចៀន - ring (Sanskrit: S), ចិញ្ចៀនខ្លួន
  60. អង្វរ - beg, សុំ
  61. កុំស្លាប់ - don't die
  62. ស្នាក់ - wait, រង់ចាំ
  63. សក់ - hair
  64. ច្រៀក - strain, ច្រៀក
  65. សុខចិត្ត - content, ពេញចិត្ត
  66. ខ្មាស - ashamed (Sanskrit: S)
  67. បានកើត - happened, កើតឡើង
  68. រាមកេរ្តិ៍បណ្ដោយ - Ramayana (Sanskrit: S)
  69. បានដល់ - reached
  70. សមុទ្រ - ocean (Sanskrit: S)
  71. គិត - think
  72. សម្បើម - admire, សរសើរ
  73. ឆ្លង - cross, ឆ្លងកាត់
  74. សមុទ្រ - ocean (Sanskrit: S)
  75. ឃើញ - see
  76. ទ័ពសេនា - army (Sanskrit: S)
  77. ហៅ - call
  78. ប្រមែប្រមូល - gather, ប្រមូល
  79. បានធ្វើការចងថ្នល់ - tied knots